Geen Zeurland, maar Buurland. Dat is wat Geertje B. zei in de eindronde van het LeerFestival in september. Er werd geopperd om Buurland als een ‘merk’ te gaan gebruiken; een merk dat garant staat voor een bijzondere, unieke sfeer waar het goed vertoeven is voor doeners en dromers van de nieuwe wereld.

Marianne S. beaamde dat we Buurland kunnen zien als een belichaamde verbeeldingsoefening; nadat ik Fredo De Smet hoorde zeggen dat we vooral falen in onze collectieve verbeelding. ‘Een belichaamde verbeeldingsoefening’ - ligt niet echt goed in de mond - maar het zegt wel dat we hier-en-nu kunnen experimenteren met een nieuwe leef- en werkcultuur, samen.

Nog anders: wat als Buurland een Vlaams, regeneratief leerecosysteem wil zijn, om transitie te vergemakkelijken, door doeners en denkers dichter bij zichzelf en bij mekaar te brengen? Een leerecosysteem (LES, voor sommigen het woord van de dag!) wil zeggen: vooral samenkomen om samen te leren. Zo’n systeem heeft andere processen en andere modellen nodig dan vroeger. Niet experten op een podium, maar een context scheppen voor zelf-organisatie en gezamenlijk leren. Een context van zorgen, op vele fronten en in vele dimensies. ‘Zorgzaam voor verbindingen’ in plaats van ‘gewin voor mijzelf’.

Drie onderliggende principes van BuurlandHier een poging om het recept van Buurland te vatten in 3 principes:

Gemeenschapsvormend - Het relatieweefsel versterken

• De uitwisseling, het contact tussen deelnemers zelf is uiterst belangrijk, om mekaar te leren kennen, om relaties te laten ontstaan, om oude verbindingen weer op te rakelen, en zoveel meer. Dat kan in ‘begeleide’ vorm door presentaties en verhalen te laten opvolgen door een dialoog tussen alle deelnemers; en ook in allerlei andere vormen die de mensen zelf uitvinden ter plekke; samen een kop koffie of thee drinken met een koekje bijvoorbeeld.
  
  
• Het is dus belangrijk om daar plekken en tijd voor te voorzien in de samenkomsten.
  
  

Maakbaarheid: een context, een ruimte, een plek die mogelijkheden schept

• Niet een ruimte waar de tafels en de stoelen vastgeschroefd zijn aan de vloer - echt! heb ik ooit meegemaakt! - maar een levendige plek die niet te 'afgestoft' is, maar wel verzorgd. Waar mensen zich niet moeten afvragen of ze een stoel of tafel mogen meenemen naar een andere ruimte als dat hun manier van uitwisseling op dat moment kan ondersteunen.
• Een programma dat deelnemers niet vastzet, maar waar verschillende mogelijkheden zijn, waar je ook zelf invulling aan kan geven. Waar het duidelijk is dat verschillende manieren van weten, van leren, van inzichten opdoen welkom is en zelfs uitgenodigd en aangemoedigd worden. Waar rusten kan, waar op de achtergrond blijven mag, waar je gewoon jezelf kan zijn.
  
  

Toekomstgericht - Bruggetjes naar volgende stappen:

• De ja-bon: mensen werden aangemoedigd om ‘iets’ aan te bieden aan iemand anders die ze wilden ondersteunen, mensen werden hier meerdere malen toe uitgenodigd.
• Actieve uitnodiging tot een volgende bijeenkomst. Wie neemt initiatief om mensen samen te brengen? 
  
  
  • Anje C. en Koen J. van De Broeikas namen dit op en kwamen vrij vlug met een heel concrete uitnodiging. 
    
    
  • Voorstel tot een bijeenkomst in de Commons Hub in Brussel werd voorgesteld door Rik V. (die een uitgebreid gesprek had gehad met Leen Sch., mede-initiatiefneemster van die plek) - die dit door omstandigheden niet meteen kon oppikken - maar waar verder op geborduurd werd door anderen.

De sessie van Kees Klomp tijdens Buurland –LeerFestival had bij velen een sterke indruk achtergelaten. Er waren veel mensen in die cirkel, zoals de foto toont, ook al hadden we het tijdstip moeten verschuiven. Uit de beschrijving van de sessie:
"Ondanks vele moeilijkheden is het goede nieuws dat we onze basale levensvooronderstellingen kunnen veranderen. We kunnen in iets anders leren geloven. We kunnen ons leren identificeren met andere bestaansverhalen! Niet Revolutie maar Dissolutie creëert impact. Deze mensen veranderen het systeem door zich te onttrekken aan de almacht van het geconditioneerde denken en doen. Ze geloven gewoon niet meer in het verhaal wat dit huidige economische systeem manifesteert."

Eén van de impulsen die daar ontstond kwam vanuit de bedenking die Mischa V. zich maakte: dat verhaal van ineenstorting, het vinden van je eigen, betekenisvolle acties en dan die versterken (Kees zijn woorden zijn: immersie, dissolutie en amplitie) ken ik nu wel…
Maar wat doen we er aan?
Hoe doen we dat?
Vandaar zijn uitnodiging om een hele dag met Kees te werken in een ‘masterclass’ – of liever: een hele, lange namiddag met vooraf een lunch en ook een gezamenlijk avondmaal (nov.’24).
 
In de amplitiefase van de workshop, werd ons gevraagd verhalen over de toekomst te bedenken, zonder te vervallen in doemdenken en zonder te vervallen in het al te rooskleurig maken. Dat deden we in groepjes van drie. Daaruit kwamen volgende woorden naar voor:
 
Een deelneemster vroeg aan ChatGPT: schrijf een tekst over samenleven met deze woorden, en voegde deze foto toe.
 
Dit is wat ChatGPT schreef:
"Samenleven betekent meer dan alleen nabij elkaar wonen; het gaat om het bouwen van een gemeenschap waarin *menselijkheid* centraal staat. Door *diversiteit* te omarmen, leren we elkaar beter begrijpen en waarderen. Samen kunnen we een *plaatsgebonden* band creëren, of het nu binnen een straal van 2 km is of wereldwijd, door betekenisvolle relaties op te bouwen.
 
Een verbonden samenleving draait om *delen en overvloed*. Door wat we hebben te delen, creëren we een overvloed aan mogelijkheden voor iedereen. Het vraagt om *bewustzijn* en *morele ambitie* om keuzes te maken die niet alleen onszelf, maar ook anderen ten goede komen.
 
In een zorgzame gemeenschap nemen mensen deel in plaats van alleen te consumeren; het gaat om *participeren* en actief bijdragen. Door samen te leren en te groeien, brengen we *heling* in onszelf en in onze omgeving. Dit is hoe we een toekomst bouwen die niet alleen genoeg is, maar ook werkelijk vervullend."

Participeren en actief bijdragen... inderdaad kernwoorden voor de Buurland-cultuur die wij voor ogen hebben.
En zoals op het bordje op de foto bovenaan - een uitspraak die zowel geldt voor de evenementenhoek van de citadel als voor die gemeenschap die we voor ogen hebben, waar menselijkheid centraal staat: "werk in uitvoering"!